Đổi mới, nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, hợp tác xã

Những năm qua, lĩnh vực KTTT trên địa bàn tỉnh đã có bước chuyển đáng kể cả về chất và lượng, khắc phục được tình trạng yếu kém kéo dài, đồng thời khẳng định những tiềm năng, triển vọng phát triển trong tương lai. Hiện, toàn tỉnh có 628 THT và 393 HTX đang hoạt động trong các lĩnh vực, như: Nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, vận tải, xây dựng, thương mại, dịch vụ, nước, môi trường và quỹ tín dụng... với 131.821 thành viên, giải quyết việc làm cho 4.594 lao động thường xuyên, thu nhập bình quân đạt 4,25 triệu đồng/người/tháng.
          Nhiều HTX thành lập mới tuy có ít thành viên nhưng đã ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, phát triển chuyên canh, chế biến, tiêu thụ sản phẩm theo mô hình chuỗi giá trị. Nhiều HTX làm tốt công tác dồn điền đổi thửa, giúp các thành viên thực hiện tốt cơ giới hóa, nâng cao năng suất cây trồng, gia tăng sản lượng hàng hóa nông-lâm-thủy sản, chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Nhiều HTX có đội ngũ cán bộ trẻ, nhiệt huyết làm chủ, phát huy được thế mạnh của địa phương, tổ chức tốt khâu sản xuất cũng như tiêu thụ, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân.
          Điển hình như HTX Sinh thái Sông Son (xã Mỹ Trạch, Bố Trạch). Xác định chất lượng sản phẩm là “chìa khóa” để nâng cao sức cạnh tranh, chinh phục người tiêu dùng, ngay sau khi thành lập (năm 2018), HTX đã liên kết các hộ dân để xây dựng vùng nguyên liệu sạch, chủ động ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất để tạo ra các sản phẩm chất lượng, như: Miến dong, miến gạo, miến gạo sâm Gavina.


 
         Theo đánh giá của Liên minh HTX tỉnh, hiện Quảng Bình có 175 HTX xếp loại khá tốt, hoạt động hiệu quả và có sức lan tỏa trong cộng đồng, chiếm 52,66%, trong đó có 60 HTX kiểu mới sản xuất, kinh doanh gắn với chuỗi giá trị.
 
        Để có được kết quả đó, Liên minh HTX tỉnh đã tổ chức, triển khai thực hiện nhiều giải pháp tích cực nhằm đổi mới, nâng cao hiệu quả các mô hình KTTT. Trong đó, đơn vị tập trung tuyên truyền cho người dân về sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm, sản xuất sản phẩm với số lượng lớn, chất lượng cao; tổ chức đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn chuyên môn nghiệp vụ, nâng cao năng lực cho cán bộ HTX theo đúng nhu cầu, phù hợp với thực tế địa phương.
 
       Ngoài ra, Liên minh HTX tỉnh còn kiểm tra, đôn đốc các dự án vay vốn quỹ quốc gia về việc làm thực hiện đúng quy định, sử dụng nguồn vốn đúng mục đích, hiệu quả, trả đúng kỳ hạn. Hiện, toàn tỉnh có 23 dự án vay với số tiền 1,55 tỷ đồng từ Quỹ Quốc gia giải quyết việc làm và 34,51 tỷ đồng từ Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX ủy thác của Liên minh HTX Việt Nam.
 
        Anh Phan Trung Thông, Giám đốc HTX Sinh thái Sông Son cho biết: Năm 2021, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên HTX gặp nhiều khó khăn, nhờ sự hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh, HTX đã tiếp cận được nguồn vốn vay của Quỹ Hỗ trợ phát triển từ kênh Liên minh HTX Việt Nam nên đã giải quyết được khó khăn trong việc đầu tư nguồn vốn sản xuất.
 
        Đến nay, miến dong Sông Son là sản phẩm tiêu biểu cấp quốc gia 2021 và miến gạo sâm Gavina là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh 2020. Đặc biệt, nhằm tiếp cận với thị trường quốc tế, HTX đang đầu tư nâng cấp xây dựng nhà máy đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm quốc tế ISO 22000.
   
        Bên cạnh những kết quả đạt được, KTTT, HTX còn gặp những tồn tại, hạn chế. Nhiều HTX chưa thực sự phát huy tốt tiềm năng, lợi thế của mình, chưa thể hiện đầy đủ vai trò, vị trí của HTX trong phát triển kinh tế-xã hội. Lợi ích HTX đem lại cho thành viên chưa cao, vẫn còn một số HTX tồn tại mang tính hình thức, hoạt động chưa hiệu quả.
 
       Nhiều HTX nông nghiệp mới chú trọng dịch vụ đầu vào mà chưa bảo đảm dịch vụ đầu ra cho sản phẩm của các thành viên; HTX lĩnh vực phi nông nghiệp phần lớn có quy mô nhỏ, cơ sở vật chất nghèo nàn, chậm đổi mới công nghệ tiên tiến nên mẫu mã sản phẩm còn đơn điệu, chưa tạo được thương hiệu nổi bật.
 
       Ngoài ra, trình độ, năng lực quản lý HTX còn hạn chế, nhất là các HTX dịch vụ nông nghiệp; các chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển HTX còn ít, mức thu nhập khi tham gia HTX còn thấp nên khó thu hút hội viên tham gia…
 
Ông Ngô Gia Thởi, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Để KTTT (trọng tâm là HTX) khắc phục hạn chế, tiếp tục đổi mới, phát triển, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động, Liên minh HTX tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tham mưu, đề xuất với UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, ngành tổ chức triển khai hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về phát triển KTTT; cụ thể hóa các chính sách hỗ trợ phát triển KTTT phù hợp, sát thực tế.
 
      Bên cạnh đó, tiếp tục xây dựng và nhân rộng mô hình HTX kiểu mới gắn với liên kết chuỗi giá trị, HTX ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao; khuyến khích, tạo điều kiện cho các HTX mở rộng quy mô sản xuất; tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý HTX; hỗ trợ các HTX về ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ mới; đẩy mạnh phong trào thi đua phát triển sản xuất, kinh doanh, xây dựng hệ thống liên minh ngày càng vững mạnh…
 

Từ khi Quảng Bình triển khai chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), các HTX đã nhanh chóng “bắt nhịp” chọn ra một sản phẩm đặc trưng của từng xã để tham gia. Đến nay, có 43 sản phẩm của 35 HTX trên toàn tỉnh đạt sản phẩm OCOP cấp tỉnh, trong đó 3 sản phẩm đạt 4 sao trên toàn tỉnh gồm: Cá bờm trắng (HTX Sản xuất, mua bán, chế biến thủy hải sản Vương Đoàn), cao thìa canh Thanh Bình (HTX Sản xuất cây dược liệu sạch và Kinh doanh nông nghiệp xã Cự Nẫm) và đũa gỗ Quảng Thủy (HTX Sản xuất, kinh doanh thương mại đũa gỗ Quảng Thủy).