Sơ kết luật HTX 2012 cụm Bắc Miền Trung: Cần sửa nhiều quy định cản trở phát triển HTX

Luật HTX với đời sống HTX

Chủ trì hội nghị, Phó Chủ tịch Nguyễn Mạnh Cường nêu rõ 6 trọng tâm thảo luận, từ việc triển khai và phổ biến tuyên truyền Luật, chính sách hỗ trợ HTX theo Luật, công tác quản lý nhà nước về HTX, đánh giá thực trạng và làm rõ chất lượng củng cố phát triển HTX hiện nay...

Liên minh HTX các tỉnh Bắc Miền Trung đã đưa ra những đề xuất, kiến nghị rất cụ thể để bổ sung điều chỉnh Luật HTX 2012 phù hợp hơn với nhu cầu phát triển HTX.

Theo tổng hợp, ở 6 tỉnh Bắc Miền Trung có 3.600 HTX và 4 Liên hiệp HTX. Trong đó, Thanh Hóa có 911 HTX; Nghệ An có 587 HTX; Hà Tĩnh có 1.294 HTX và 3 Liên hiệp HTX; Quảng Bình có 258 HTX; Quảng Trị có 327 HTX và Thừa Thiên Huế có 223 HTX, 1 Liên hiệp HTX.

Tồn tại lớn nhất là việc chậm hướng dẫn Luật đã cản trở quá trình phổ biến tuyên truyền Luật, việc thành lập mới và chuyển đổi HTX theo Luật. Hầu hết các HTX chưa nắm rõ các quy định của Luật HTX 2012. Trong khi nguồn lực hỗ trợ HTX rất hạn chế, thì công tác quản lý nhà nước về HTX chưa đáp ứng nhu cầu HTX, sự vào cuộc của các cấp ngành, nhất là cấp huyện, cấp xã còn thiếu quyết liệt và thiếu đồng bộ…

Hiện nhu cầu liên kết HTX rất lớn, nhưng mối liên kết HTX-HTX còn lỏng lẻo, số lượng HTX hợp tác liên vùng và số HTX thực hiện liên kết với DN tiêu thụ sản phẩm còn ít. Từ đó, đa số người nông dân vẫn phải “tự làm, tự bán” là chính, dẫn đến rủi ro nhiều trong sản xuất và tiêu thụ nông sản phẩm.

{

Những kiến nghị

Bên cạnh đề xuất tiếp tục phổ biến tuyên truyền Luật và các chủ trương lớn về HTX, Cụm Liên minh HTX 6 tỉnh Bắc Miền Trung cũng có nhiều kiến nghị cụ thể với các bộ ngành Trung ương. Đặc biệt, đề nghị Chính phủ xây dựng chương trình và dành nguồn lực riêng cho phát triển HTX, bởi vị trí HTX hiện tại đang xuống rất thấp trong nền kinh tế quốc dân.

Từng có bề dày thời gian tư vấn HTX, ông Ngô Viết Quýt - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Thừa Thiên Huế, kiến nghị cách làm Luật HTX phải đi từ thực tế HTX, chứ không thể áp đặt từ trên xuống, không phù hợp quá trình củng cố phát triển HTX.

Đại diện tỉnh “chủ nhà” của hội nghị, ông Ngô Xuân Hồng - Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Hà Tĩnh, cho rằng quá trình thực thi Luật chủ yếu có Liên minh, còn hệ thống chính trị và các cấp ngành chưa vào cuộc. Việc kiểm tra giám sát Luật chưa đạt, hậu kiểm HTX sau chuyển đổi chưa được quan tâm. Thực trạng hiện nay, phần lớn các cấp quản lý chưa hiểu HTX cũ hay HTX kiểu mới là như thế nào!

Ông Nguyễn Văn Trính - Giám đốc Quỹ TDND Cương Gián (Hà Tĩnh), nói rằng: Mô hình quỹ TDND đang chịu sự chi phối của Luật HTX và Luật Các tổ chức tín dụng. Đặc thù, các quỹ có thể thấy rất rõ cách triển khai của Luật Các tổ chức tín dụng bám sát thực tế hơn, có cơ chế kiểm tra, thanh tra và hậu kiểm chặt chẽ hơn rất nhiều so với Luật HTX.

Ông Nguyễn Văn Hưng - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Thanh Hóa, đã trăn trở nói: Các chủ trương, nghị quyết của Đảng quan tâm HTX đều đúng và trúng, nhưng việc triển khai Luật chậm, không đồng bộ và không rõ ràng. Ví như Thông tư 340 mới nhất của Bộ Tài chính chưa nói rõ hỗ trợ HTX thế nào nên khó thực hiện.

Rất cụ thể, ông Hưng đề xuất điều chỉnh ít nhất 8 điểm trong Luật. Như mức vốn góp thành viên tại Điểm 1, Điều 17 đang cản trở HTX, nên cần sửa nâng từ “không quá 20% vốn điều lệ” lên “không quá 30%”… Đặc biệt là quy định về Liên minh HTX cần sửa lại tổ chức thành ba cấp, nếu có đại diện Liên minh HTX ở cấp huyện sát nhất, tư vấn hỗ trợ thiết thực sẽ làm chuyển biến phát triển HTX.

Phó Chủ tịch Nguyễn Mạnh Cường ghi nhận và tiếp thu các ý kiến tại hội nghị. Tuy nhiên, theo Phó Chủ tịch, báo cáo Sơ kết Luật của Liên minh HTX các tỉnh hiện nay cần bám sát, cụ thể hơn sự chi phối của Luật với HTX, ví như số lượng HTX thay đổi trước và sau Luật… từ đó mới tìm ra những bất cập và các kiến nghị thuyết phục sửa đổi Luật HTX 2012.