Nghị định 193 thi hành Luật HTX 2012 Có nhiều quy định cụ thể hơn

          NĐ số 193 chính thức có 6 chương 33 điều, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 27/1/2014, thay thế cho các Nghị định 177 ngày 12/10/2004 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật HTX 2003, Nghị định 77 ngày 9/6/2005 về việc ban hành mẫu hướng dẫn xây dựng Điều lệ HTX, Nghị định 87 ngày 11/7/2005 về đăng ký kinh doanh HTX và Nghị định 88 ngày 11/7/2005 về một số chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển HTX. 

Tính cụ thể thấy rất rõ ngay trong Điều đầu tiên của Chương I - "Những quy định chung", NĐ số 193 đã xác định phạm vi điều chỉnh có tất cả 13 điều và khoản, đó là "Điều 6, khoản 10 Điều 9, khoản 4 Điều 13, khoản 13 Điều 21, Điều 22, khoản 5 Điều 23, khoản 1 Điều 27, khoản 3 Điều 45, khoản 4 Điều 49, Điều 54, Điều 59, Điều 61 và Điều 62" của Luật HTX 2012. 

Đáng kể là Điều 5 về "Cung ứng sản phẩm dịch vụ cho khách hàng không phải là thành viên". Những nội dung có nhiều góp ý nhất của Điều 5 trong dự thảo trước đây, nay đã được chỉnh sửa dễ hiểu và cụ thể hơn. Ví như tỷ lệ HTX cung ứng sản phẩm ra bên ngoài không còn quy định cứng nhắc 40% nữa, mà có nhiều hơn các con số % áp dụng tùy theo loại hình HTX cụ thể. Ví như khoản 2 Điều 5 của NĐ số 193 mới ghi rõ: "2. Tỷ lệ cung ứng, tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ, việc làm mà HTX, liên hiệp HTX cam kết cung ứng, tiêu thụ cho thành viên, HTX thành viên cho khách hàng không phải thành viên do điều lệ HTX quy định cụ thể nhưng không được vượt quá mức quy định sau đây: 

a) Không quá 32% tổng giá trị cung ứng sản phẩm, dịch vụ của HTX, liên hiệp HTX đối với lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp; 

b) Không quá 50% tổng giá trị cung ứng sản phẩm, dịch vụ của HTX , liên hiệp HTX đối với lĩnh vực phi nông nghiệp; 

c) Đối với trường hợp HTX tạo việc làm, tiền lương trả cho người lao động không phải là thành viên với hợp đồng lao động không thời hạn không quá 30% tổng tiền lương của HTX chi trả cho tất cả người lao động trong HTX với hợp đồng lao động không thời hạn."

 Từ quá trình tiếp thu đóng góp xây dựng dự thảo đến khi ban hành, NĐ số 193 đã bỏ hẳn những nội dung gây ra nhiều phản ứng trong khu vực HTX và tổ chức Liên minh HTX, chính thức không thể hiện các điều khoản quy định thành lập Tổng cục HTX, việc lập Liên hiệp HTX tín dụng… 

Hay với quy định về "Tài sản không chia", một trong những nội dung dự thảo, cũng nhận nhiều phản hồi nhất, đến nay NĐ số 193 đã định hướng khi giải thể HTX chỉ chuyển giao về ngân sách những khoản công trợ Nhà nước trong quỹ không chia của HTX, còn các quỹ khác hình thành từ kết quả hoạt động HTX được nêu rõ do đại hội thành viên HTX quyết định.

 Cụ thể như điểm b, khoản 1, Điều 21 của NĐ số 193 ghi: "Phần giá trị tài sản được hình thành từ quỹ đầu tư phát triển hàng năm đã được đại hội thành viên quyết định đưa vào tài sản không chia khi chấm dứt tư cách thành viên, tư cách HTX thành viên; khoản được tặng, cho theo thỏa thuận là tài sản không chia; vốn, tài sản khác được Điều lệ quy định là tài sản không chia khi chấm dứt tư cách thành viên, tư cách HTX thành viên thì đại hội thành viên quyết định phương án xử lý thích hợp"…Đáng chú ý với khu vực HTX hiện có và thành lập trước Luật HTX 2012, theo hướng dẫn Điều 32 của NĐ số 193 mới, trong thời hạn 36 tháng (kể từ ngày 1/7/2013), các HTX phải rà soát lại bảo đảm phù hợp với Luật HTX mới. Trường hợp cần đăng ký thay đổi, giải thể hoặc chuyển đổi hình thức hoạt động thì tiến hành đại hội thành viên để quyết định. Với các HTX bảo đảm thực hiện đầy đủ các quy định của Luật HTX thì không phải đăng ký thay đổi.